Mide kanseri gelişimine zemin hazırlayan lezyonlar
Midenin kanser gelişiminde öncü lezyonlar olarak adlandırılan bu değişimler, mide hücrelerinde kanser gelişme olasılığını artıran değişikliklerdir. Bu lezyonlar bu aşamada henüz kanser değildir. Ancak tedavi edilmezlerse, bu anormal değişikliklerin mide kanserine dönüşme olasılığı vardır.
Gastrik epitel displazisi
Mide epitel displazisi, mide yüzeyini döşeyen (mukoza) hücrelerin değişip anormal hale geldiği durumdur. Bu anormal hale gelmiş hücreler ilerleyen zamanlarda mide kanserinin en yaygın türü olan adenokarsinoma haline dönüşebilir .
Gastrik epitel displazi 2 tipe değerlendirilir:
• Düşük dereceli displazi – (low grade dysplasia): Hücrelerdeki anormal değişim ve büyüme yavaş olur. Kanser olma riski düşüktür ve normale dönebilir (gerileyebilir).
• Yüksek dereceli displazi – (high grade dysplasia): Anormal hücreler hızla değişir ve büyür. Kanser olma riski yüksektir.
Risk faktörleri
Aşağıdaki risk faktörleri, mide de epitelyal displazi gelişme şansını artırır:
• Helikobakter pylori (Helicobacter pylori) enfeksiyonu
• Kronik atrofik gastrit: Mide mukozasınının uzun süreli iltihaplanması (gastrit) nedeniyle gelişen atrofi ve midenin yüzeyini döşeyen mukoza tabakasının incelmesidir
• İntestinal metaplazi: Midenin yüzeyini döşeyen mukoza hücrelerinin ince ve kalın barsak mukozasına benzer bir doku ile yer değiştirmesidir.
• Pernisiyöz anemi: Vitamin B 12 eksikliği olan pernisiyöz anemide de mide mukozasında kanser gelişimine öncülük eden birtakım displazik lezyonlar ortaya çıkabilmektedir.
.
Bu koşulların her biri, mide mukozasında anormal hücre ve displazi gelişimine yol açabilecek değişikliklere neden olabilmektedirler.
Belirti ve bulgular:
Gastrik epitel displazi herhangi bir belirti veya semptoma neden olmaz.
Tanı:
Gastrik epitel displazi genellikle rutin ya da herhangi bir nedenle yapılan üst gastrointestinal endoskopik inceleme sırasında tespit edilir. Gastrik epitel displazisinin tanısında şu testlerden yararlanılır.
• Üst gastrointestinal endoskopi
• Endoskopik biyopsi
• Kromoendoskopi (Endoskopik işlem sırasında midedeki epitel displazisi alanını belirlemek için özel bir boya ya da pigment kullanılmasıdır)
• Endoskopik ultrasonografi
Tedaviler
Gastrik epitel displazi için tedavi seçenekleri displazinin derecesine bağlı olacaktır.
Düşük dereceli displazi
Düşük dereceli displazi tedavisinde genellikle cerrahi gerekli değildir. Takip yeterli olur. Yılda bir kez üst gastrointestinal endoskopi ve biyopsi takip için yeterli uygulama olarak kabul edilmektedir.
Yüksek dereceli displazi:
• Endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR): Endoskopik işlem ile displazi gelişmiş mide mukoza alanının çıkarılmasıdır.
• Sınırlı cerrahi rezeksiyon: Çevresinde sağlıklı doku içerecek şekilde displazi gelişmiş mide bölgesinini çıkarılması.
Mide adenomu
Mide adenomu (adenomatöz gastrik polip), mide mukozasından gelişmiş olan anormal (atipik) glandüler hücrelerden oluşan bir polip türüdür. Genellikle kronik inflamasyona maruz kalan mide bölgelerinde ortaya çıkarlarKanser gelişme riski büyüklüklerine paralel olarak artar. Tedavi edilmezse, mide adenomu , mide kanserinin en yaygın türü olanadenokarsinoma dönüşebilir .
Mide adenomu genellikle midenin antrum denilen çıkışa yakın bölgesinde bulunur. Mide mukozasında saplı ya da sapsız olarak büyüyebilir. Mide adenomu genellikle 2 cm’den küçüktür. Mide adenomlarının aşağıdaki durumlarda kansere dönüşme olasılığı daha yüksektir:
• Büyüklük (2 cm’den büyük olanlarda risk artar)
• Yüksek dereceli displazi varlığı
• Küçük, parmaksı çıkıntıları olan polipler (villöz adenomlar)
• Ülsere polipler (Üzerinde ülser gelişöiş olan polipler)
Risk faktörleri
Aşağıdaki risk faktörleri mide adenomu geliştirme şansınızı artırır:
• Ailesel adenomatöz polipozis (FAP): Kolon ve rektumun mukozasında çok sayıda polip gelişmesiyle kendini gösteren kalıtsal bir hastalık
• Kronik atrofik gastrit: Mide mukozası incelir ya da midenin uzun süreli iltihaplanması (gastrit) nedeniyle gelişen atrofiler.
• İntestina metaplazi
Belirti ve bulgular
Küçük mide adenomları herhangi bir belirti veya semptoma neden olmaz. Büyüdüklerinde mide çıkışını (pilor) tıkarsa belirti ve semptomlar ortaya çıkabilir. Bunlar şunları içerebilir:
• Hafif, çok belirgin olmayan üst karın rahatsızlığı
• Mide bulantısı, kusma, ya da az bir yemekten sonra tokluk hissi (erken doyma) gibi sindirim sorunları
• Kanama
• Anemi (kansızlık)
Tanı:
Yukarıdaki belirtiler varsa ya da hekiminiz kuşkulanmış ise bazı test ve tetkikler yapılması istenecektir. Gastrik adenom tanısı için kullanılan testler şunlardır.
• Fizik muayene
• Üst gastrointestinal endoskopi
• Endoskopik biyopsi
Tedavi:
Mide adenomu için tedavi seçenekleri şunlardır:
• Polipin endoskopik olarak çıkarılması (2 cm veya daha küçük tek polipler için kullanılır)
• Endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR), özellikle sapsız poliplerde
• Gastrostomi (5 cm’den büyük polipleri, çok sayıda polipi veya sapsız bir polipi çıkarmak için mide duvarında bir kesi kullanır)
• Parsiyel gastrektomi (gastrostomi yapamayan kişilerde midenin bir kısmının alınması)
