Perianal Apse:
Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Perianal apse, anüs ve rektum çevresinde oluşan bir enfeksiyondur. Bu durum, genellikle ağrı, şişlik ve rahatsızlıkla kendini gösterir ve zamanında tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Perianal apse, her yaşta görülebilse de, özellikle 20-40 yaş arası yetişkinlerde daha sık rastlanır.
Perianal Apse Nedir?
Perianal apse, anüs ve rektum bölgesinde yer alan salgı bezlerinin kanalının tıkanması ve bakteriyel enfeksiyon sonucu oluşan irin birikmesidir. Bu bezler, normalde dışkılamayı kolaylaştırmak için sümüksü (mukus) salgı üretir. Bu salgı bezinin kanalı herhangi bir şekilde tıkandığında enfeksiyon gelişebilir. Bu süreç, anüs çevresindeki dokularda enfeksiyon ve apse oluşumuna neden olur.
Perianal Apsenin Nedenleri
Perianal absenin en yaygın nedeni, anüs çevresindeki bezlerin tıkanması ve bakteriyel enfeksiyondur. Ancak, aşağıdaki faktörler de perianal apse riskini artırabilmektedir.
- Anal fissür: Anüs çevresindeki küçük çatlaklar enfeksiyona yol açabilir.
- Crohn hastalığı: İnflamatuar bağırsak hastalıkları, perianal apse riskini artırır.
- Diyabet: Şeker hastalığı, enfeksiyon riskini artırabilir.
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması: HIV/AIDS veya kemoterapi gibi durumlar, vücudun enfeksiyonlara karşı direncini azaltır.
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar: Özellikle anal ilişki yoluyla bulaşan enfeksiyonlar, perianal apseye neden olabilir.
- Kötü hijyen: Anüs bölgesinin temizliğine dikkat edilmemesi, enfeksiyon riskini artırır.
Perianal Apsenin Belirtileri
Perianal apsenin en sık görülen belirtileri şunlardır:
- Şiddetli ağrı: Özellikle otururken, yürürken ya da dışkılama sırasında artan ağrı.
- Şişlik ve kızarıklık: Anüs çevresinde şişlik, kızarıklık ve hassasiyet.
- Ateş: Enfeksiyon nedeniyle vücut ısısında artış.
- Halsizlik:Enfeksiyonun yayılmasına bağlı olarak genel bir halsizlik hissi.
- İrin akıntısı: Apse patladığında anüs bölgesinde irin ya da kanlı akıntı görülebilir.
Perianal Apsenin Tanısı
Perianal apse tanısı, çoğunlukla fizik muayene ile konulur. Muayene sırasında anüs çevresindeki şişlik, kızarıklık ve hassasiyeti değerlendirilir. Bazı durumlarda, enfeksiyonun yayılımını görmek için görüntüleme yöntemleri (Manyetik Rezonans Görüntüleme – MRG ya da ultrason) gerekebilir. Ayrıca, altta yatan nedenleri belirlemek için kan testleri ve kolonoskopi de yapılabilir.
Perianal Apsenin Tedavisi
Perianal apse tedavisi, genellikle apse olgunlaştıktan sonra cerrahi müdahale gerektirir. Apsenin boşaltılması, enfeksiyonun kontrol altına alınması ve komplikasyonların önlenmesi için en etkili yöntemdir. Tedavi süreci şu adımlardan oluşur:
- Cerrahi drenaj: Lokal veya genel anestezi altında, apsenin olduğu bölgeye küçük bir kesi yapılarak apse içeriği boşaltılır. Bu işlem, ağrıyı hızla azaltır ve iyileşme sürecini başlatır.
- Antibiyotik tedavisi: Cerrahi drenaj sonrası, enfeksiyonun tamamen temizlenmesi için antibiyotik tedavisine başlanır. Ancak, antibiyotikler eğer abse boşaltılmaz ise tek başına apseyi tedavi etmez.
- Ağrı yönetimi: Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler kullanılabilir.
- Sıcak kompres: İyileşme sürecinde, bölgeye sıcak kompres uygulamak rahatlama sağlayabilir.
- Hijyen: İyileşme sürecinde, anüs bölgesinin temiz ve kuru tutulması önemlidir.
Perianal Apsenin Komplikasyonları
Perianal apse tedavisindeki gecikmeler ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar:
- Fistül oluşumu: Apsenin tekrarlaması veya tam olarak iyileşmemesi durumunda, anüs ile cilt arasında anormal bir kanal oluşabilir. Bu perianal fistül olarak isimlendirilir. Yeterli tedaviye karşın peri anal apse geçiren kişilerin yaklaşık % 50 sinde peri anal fistül gelişebilmektedir.
- Enfeksiyonun yayılması: Enfeksiyon, çevre dokulara veya kan dolaşımına yayılabilir (sepsis).
- Kronik ağrı: Uygun şekilde tedavi edilmeyen apseler, kronik ağrıya neden olabilir.
Perianal Abseden Korunma
Perianal apse riskini azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Hijyen: Anüs bölgesinin temiz ve kuru tutulması.
- Sağlıklı beslenme: Lifli gıdalar tüketerek kabızlığı önlemek.
- Düzenli dışkılama alışkanlığı: Tuvalet ihtiyacını ertelememek.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek bağışıklık sistemini güçlendirmek.
Sonuç
Peri anal apse, anüs ve rektum çevresinde oluşan ağrılı bir enfeksiyondur. Erken teşhis ve uygun tedavi, komplikasyonları önlemek için büyük önem taşır. Cerrahi drenaj ve antibiyotik tedavisi, perianal apsenin etkili bir şekilde tedavi edilmesini sağlar. Ayrıca, hijyen ve sağlıklı yaşam tarzı benimseyerek perianal apse riskini azaltmak mümkündür. Perianal apse uygun şekilde tedavi edilmesine karşın hastaların % 50’sinde perianal fistül gelişme riski vardır.





