Rektus Dastazı-Karın Kası Ayrılması:
Normal karın ve rektus diastazı olan karın
Karın duvarının sağlamlığı çeşitli katmanlarda yer alan kaslarla sağlanır. Yanlarda üç tabaka halinde kaslar bulunur. Bunlar karın duvarının ortasında sağda ve solda bulunan iki adet rektus kasını sardıktan sonra orta hatta birbirleriyle birleşir. Bu birleştikleri hat linea alba olarak isimlendirilir. Normalde iki rektus kası arasındaki mesafe 45 yaş altındaki kişilerde 1 cm’nin altındadır. Rektus diyastazisi ya da karın kası ayrılması bu linea alba’nın (beyaz hat) ayrılması-gevşemesi sonucu iki rektus kası arasındaki mesafenin 3 cm ve üzerine çıkmasıdır. Bu durum, karın kaslarının zayıflaması ve karın bölgesinde belirgin bir çıkıntı oluşması ile karakterizedir.
Rektus diyastazı nedenleri
Rektus diyastazının başlıca nedeni, karın içi basıncının artması ya da karın kaslarının aşırı gerilmesidir. Bu durum, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir
- Hamilelik: Hormonal değişiklikler. omurganın şeklinin bozulması, büyüyen rahim, karın kaslarını zorlayarak ayrılmasına neden olabilir. Genellikle hamilelik sırasında ve sonrasında ortaya çıkar. Çoğul Gebelikte İkiz ya da üçüz gebelikte, iri bebek olduğunda daha sık görülmektedir. Üçüncü Trimesterde kadınların % 66 sında görüldüğü bildirilmektedir
- Obezite: Aşırı kilo, karın kasları üzerinde ekstra baskı oluşturarak rektus diyastazına neden olabilir.
- Yoğun Karın Egzersizleri: Yanlış veya aşırı yapılan karın egzersizleri de rektus diyastazına yol açabilir.
- Genetik olarak kollajen sentezi bozuklukları (kollajen III/I oranındaki değişiklikler) da diğer faktörlerle birlikte rektus diyastazı gelişiminde etkili olur
Rektus diastazı-Karın kası ayrışması
Belirtiler
- Rektus diyastazının en yaygın belirtileri arasında:
- Karında Çıkıntı: Özellikle karın kasları kasıldığında belirgin hale gelir. Karın kaslarının ayrışmasına bağlı göbek üstünde ve göbek altında dışarıya doğru bombeleşme ortaya çıkar
- Bel Ağrısı: Karın kaslarının zayıflaması vücut postürünün bozulmasına bağlı olarak bel bölgesinde ağrıya yol açabilir.
- Kötü Duruş: Karın kaslarının desteğinin azalması duruş bozukluğuna neden olabilir.
- Pelvik organ bozuklukları: Rektus diyastazı olan hastaların bir kısmında pelvik organ prolapsusu (sarkma) ve stres inkontinans( idrar kaçırma) gibi pelvik organ disfonksiyonları oluşabilir
Rektus Diyastazı Tanısı:
- Rektus diyastazisi tanısı, genellikle fiziksel muayene sırasında konulur.
- Öksürme ya da gülme gibi karın kaslarının kasılmasını sağlayan eylemler karın orta hatta kubbelenme oluşmasını sağlar
- Muayene sırasında kas ve fasya zayıflığına bağlı karın içi organlar kolayca palpe edilebilir.
- Ayrıca ultrason veya MRI gibi görüntüleme teknikleri de kullanılabilir.
Rektus Diyastazını Önleme:
- Hamilelik sırasında uygun egzersiz programı uygulamak
- Doğum sonrası kademeli olarak aktiviteye dönmek
- Sağlıklı kilo kontrolü sağlamak
- Karın kaslarını düzenli olarak güçlendirmek
Rektus Diyastazı Tedavi
Kadınların bir çoğunda karın kası ayrışması doğum sonrası dönemde kendiliğinden iyileşir. Kalıcı olanlarda ise rektus diyastazı tedavisi, durumun ciddiyetine ve hastanın genel sağlığına bağlı olarak değişir. Öncelikle tercih edilmesi gereken cerrahi dışı tedavi yöntemleridir.
- Fizik Tedavi: Özellikle pelvik taban kasları ve derin karın kaslarını güçlendirmeye yönelik egzersizler karın kas ayrışmasının düzeltilmesinde faydalı olmaktadır
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Kilo verme, uygun egzersiz programları ve duruş düzeltme teknikleri rektus diyastazını yönetmede yardımcı olabilir.
- Cerrahi Müdahale: Karın kas ayrışması büyük, açıklığın geniş olduğu ve diğer tedavi yöntemleriyle tedavi edilemeyen hastalarda, estetik ve/veya fonksiyonel rahatsızlığın şiddetli olduğu ya da fıtık varlığında karın kaslarını birleştirmek için cerrahi bir girişim gerekebilir. Cerrahi girişime karar verilmeden önce en az 6 aylık bir karın bölgesi egzersiz programı uygulanmalıdır.
- Korse kullanımı: Geçici olarak karın bölgesine destek sağlar.
- Doğru postür ve ergonomi eğitimi
- Ağır kaldırma ve zorlu karın egzersizlerinden kaçınma
Sonuç
Rektus diyastazisi ya da karın kas ayrışması, birçok kişi için rahatsız edici bir durum olabilir, ancak doğru tedavi ve egzersizlerle yönetilebilir. Hamilelik sırasında ve sonrasında karın kaslarını korumak, bu durumun önlenmesinde önemli bir rol oynar.
—
