Mide Kanseri
Kanser kısaca organları oluşturan hücrelerin bir takım faktörlerin etkisiyle vücudun denetiminden çıkarak kendi başlarına büyümeleri ve yayılmalarıdır (Metastaz). Mide kanseri için birçok risk faktörü vardır, ancak bunların birçoğu doğrudan kansere neden olmaz, ancak; dolaylı olarak, mide hücrelerinde DNA hasarı olasılığını artırarak kanser gelişmesine neden olurlar.
Bir hastalık için risk faktörü, o hastalığa yakalanma şansını artıran tüm olumsuz etkenlerdir. Mide kanseri gelişmesinde etkili olan tütün gibi bazı risk faktörleri değiştirilebilir risk faktörlerini oluşturur. Ancak, insanların yaşları ve aile geçmişleri gibi bazı risk faktörleri ise değiştirilemeyen risk faktörleridir. Mide kanseri gelişmesinde risk oluşturan faktörlerin bilinmesi önemlidir çünkü değiştirilebilir risk faktörlerinden kaçınmak mide kanseri gelişme riskini azaltacaktır.
Mide kanseri kimlerde görülür?
Herkes mide kanseri olabilir. Erkeklerin mide kanserine yakalanma olasılığı kadınlara göre neredeyse iki kat daha fazladır. Mide kanseri her yaşta oluşabilir, ancak risk kişi yaşlandıkça artar.
Mide kanseri için risk faktörleri
Mide kanseri için çeşitli risk faktörleri vardır. Farklı risk faktörleri midenin farklı bölgelerinde kanser riskini artırabilir. Örneğin, Helicobacter pylori (H. pylori) enfeksiyonu midenin alt ve orta kısmında kanser riskini artırırken, obezite ve gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) üst midede kanser riskini artırır.
H. pylori enfeksiyonu
Mide mukozasının H. pylori ile kronik enfeksiyonu mide kanseri için önemli bir risk faktörüdür. Bu bakteri, tükürük, kusmuk veya dışkı ile doğrudan temas yoluyla kişiden kişiye yayılır. Kronik H. pylori enfeksiyonu olan birçok kişide semptom görülmese de, bazen mide ülseri ya da atrofik gastrite neden olabilmektedir. Bazı kişilerde atrofik gastrit, mide mukozasında giderek daha şiddetli değişikliklere ve sonunda mide kanserine veya gastrik MALT lenfomasına yol açar H. pylori enfeksiyonunun tedavisi, bu mide kanseri türlerinin riskini azaltır.
Diğer tıbbi durumlar
Mide kanseri riski, arttıran diğer faktörler:
- Kronik atrofik gastrit (midede uzun süreli iltihaplanma sonucu oluşan mide zarının incelmesi)
- Bağırsak metaplazisi olan atrofik gastrit (mideyi kaplayan hücrelerin normalde bağırsakları kaplayan hücrelerle değiştirildiği bir durum)
- Ebstein-Barr Virüsü enfeksiyonu
- Pernisiyöz anemi (bağırsakların B12 vitaminini düzgün bir şekilde ememediği ve bunun sonucunda kırmızı kan hücresi sayısının düşük olduğu bir otoimmün durum)
- Obezite (aşırı vücut ağırlığı)
- Gastroözofageal reflü hastalığı (mide asidinin tekrar tekrar yemek borusuna geri kaçtığı bir durum)
Genetik ve aile geçmişi
Mide kanseri riski, bazı kişilerde çok yüksek seviyelerdedir.
- Birinci derece yakınlarında mide kanseri olması (ebeveyn, kardeş veya çocuk)
- Ailesel kanser sendromları
- Ailesel adenomatöz polipozis
- Ailevi bağırsak mide kanseri ( familial intestinal gastric cancer FIGC), ailelerde görülen ancak bilinen bir genetik nedeni olmayan bir mide kanseri türüdür
- Mide adenokarsinomu ve mide proksimal polipozisi ( gastric adenocarcinoma and proximal polyposis of the stomach-GAPPS)
- Kalıtsal diffüz mide kanseri ( hereditary diffuse gastric cancer-HDGC)
- Juvenil polipozis sendromu
- Li-Fraumeni sendromu
- Lynch sendromu (aynı zamanda kalıtsal nonpolipozis kolon kanseri ve HNPCC olarak da adlandırılır)
- Peutz-Jeghers sendromu
- A kan grubu
Diyet
Taze meyve ve sebzelerin az tüketilmesi ya da tuzlu, tütsülenmiş veya kötü muhafaza edilmiş gıdaların yüksek oranda tüketildiği bir beslenme düzeni mide kanserine yakalanma riskini artırabilir.
Tütün kullanımı
Sigara içen kişilerin mide kanserine yakalanma riski sigara içmeyenlere göre daha yüksektir. Sigara içmek ayrıca H. pylori enfeksiyonu tedavisini daha az etkili hale getirir. Sigarayı bırakan sigara içicileri zamanla mide kanserine yakalanma risklerini azaltır.
Çevresel ve mesleki maruziyetler
Mide kanseri riski, aşağıdaki kişilerde artar:
- Kauçuk veya kömür endüstrisinde çalışmak
- Çok yüksek radyasyon seviyelerine maruz kalmışlardır
Bu risk faktörlerinden bir veya daha fazlasına sahip olmak, mutlaka mide kanseri olacağınız anlamına gelmez. Risk faktörleri olan birçok kişide mide kanseri gelişmezken, bilinen hiçbir risk faktörü olmayanlarda gelişir. Artmış risk altında olabileceğinizi düşünüyorsanız doktorunuzla görüşün.
Mide kanseri taraması veya önleyici cerrahi, belirli genetik rahatsızlıkları veya aile geçmişleri olanlar gibi mide kanseri riski çok yüksek olan kişiler için mevcut olabilir.
